18 Ekim 2007 Perşembe

YÜKSEKLİĞİN, YEMEĞİN PİŞME SÜRESİNESİNE ETKİSİ VAR MIDIR?


Yemek dağ başında mı daha çabuk pişer yoksa deniz kenarında mı?
Ağzı açık bir kapta pişen yemeğin pişme süresi içindeki suyun kaynayıp kaynamamasına bağlıdır.
Örneğin, önümüzde iki kap olsun ve bunların ikisinde de aynı yemek aynı su miktarı içinde pişiyor olsun. Bu kapların ikisi de aynı sıcaklıkta oldukları halde bazı fiziksel şartların farklılığından dolayı kaplardan birinin içindeki su kaynamaya başladığı anda(bir sıvı kaynamaya başladığı anda hal değiştirme anındadır ısı almaya devam eder ancak sıcaklığı artmaz, aldığı ısı sıvı içinden tanecikleri kopmasına yani buharlaşmaya harcanır.) diğeri daha ısı almaya devam etse yani hal değiştirme durumuna gelmese yemek tabiki ısısı artan kapta daha çabuk pişecektir. Çünkü orada kabın aldığı ısı buharlaşmaya değil yemeğin pişmesine gider.
İşte bize aynı sıcaklıkta olup da suyun birinde kaynayıp diğerinde kaynamayacağı şartları sağlayacak olan durum ise açık hava basıncıdır. Açık hava basıncı ne kadar az ise suyun tanecikleri yüzeyinden o kadar kolay kopabilir yani kaynamaya o kadar kolay başlayabilir. Bu durumda da açık hava basıncının az olduğu yerde ocaktan alınan ısı suyun kaynamasına gideceği için yemek daha geç pişer.
Yemeğin daha çabuk pişmesi için suyun kaynama noktasının(kaynamaya başladığı sıcaklığın) yüksek olduğu yerde bulunması gerekir. Bunun için de suyun taneciklerinin suyun yüzeyinden daha zor kopmasını sağlayan açık hava basıncının yüksek olması gerekir. Bu durumun görüldüğü doğal ortam da deniz seviyesidir. Yani yemek deniz seviyesinde yüksek dağ başlarına göre daha çabuk pişer.
Düdüklü tencereler de bu bilgiye dayanarak yapılmıştır. İçten ve dıştan hava geçişini engelleyen kapağı sayesinde tencerenin içindeki basınç artar yemeğin suyunun kaynama noktası da buna bağlı olarak artar ve yemek düdüklü tencerede diğer tencerelere göre daha çabuk pişer

Etiketler: ,