fenbilim.xyz: KONSERVE KAPAKLARINI AÇARKEN

26 Ekim 2007 Cuma

KONSERVE KAPAKLARINI AÇARKEN

Konserve kapaklarını açarken kolaylık olsun diye genelde iki tane yöntem kullanılır. Bunlarda birincisi, kapağın kenarını bıçak gibi sivri uçlu bir cisimle biraz genişleterek konserve kavanozunun içine hava girmesini sağlamak. İkincisi ise kavanozu ters çevirerek kapağını sıcak suya sokmak ve kapak ısınana kadar beklemek.
Bu şekilde konserve kapaklarını kolayca açabiliriz ama bu kolaylıkların nasıl olduğunu anlamak için hangi bilgilere ihtiyacımız var?
Öncelikle konservenin açılmadan önceki durumunu anlayalım. Konserve yeni yapılırken içinde bakteri yaşamaması için kaynatılarak kavanozun içindeki hava tamamen boşaltılır. Yani açmak istediğimiz zamanda kavanozun içinde hava yoktur ve kapağın açılmasını zorlaştıran açık hava basıncı(atmosferdeki gazlar) vardır.
Birinci yöntemle kapağın kenarını bıçakla genişleterek kapağı açmaya çalışırken işte kavanozun içindekiyle dışındaki eşit olmayan hava basıncını eşit duruma getirmiş oluruz ve kavanozun içinde de kapağın açılmasını zorlaştıran açık hava basıncına eşit miktarda basınç olduğunda kapak artık kolayca açılır.
İkinci yöntemle kapağı açmaya çalışırken de kapağı yine genişleterek kapağın içindeki ve dışındaki havanın basıncını eşitlemeye çalışırız. Bu sefer kapağı genişletme işini, metallerin sıcaklık artışıyla beraber genleşme özelliğinden yararlanarak yaparız. Bu arada kavanoz de kapak kadar ısıya maruz kaldığı halde kapaktan daha az genişler(camın genleşme katsayısı metallerin genleşme katsayısında düşüktür.) kapak kavanoza göre daha fazla genişlemiş olur. Böylece kolayca açılır.

Etiketler: Fizik, Temel-Bilgiler